μηχανή

μηχανή
μηχανή
Grammatical information: f.
Meaning: `means, tool, contrivance, apparatus, machine, device' (IA, Dor.).
Other forms: Dor. μαχανά.
Compounds: Compp., e.g. μηχανο-ποιός `machine-builder, engineer, machinist' (Att.), ἀ-μήχανος (Dor. -ά-) `without means etc., helpless; who cannot be helped with means, irresistible, impossible' (Il.; partly associated with μηχανάομαι) with ἀμηχαν-ία, -ίη (ι 295), -έω (Ion.).
Derivatives: 1. Uncertain Μαχα-νεύς surn. of Zeus (Argos, Tanagra, Cos, since Va; s.v. Wilamowitz Glaube 2, 172), also name of a month (Corcyra), Μαχανεῖος name of a month (Chalcedon); Μαχαν-ίς surn. of Athena (Cos), -ῖτις surn. of Aphrodite and Athena (Megalopolis). -- 2. μηχανιώτης `contriver', of Hermes (h. Merc. 436; after ἀγγελι-ώτης a.o., Zumbach Neuerungen 7). -- 3. μηχανάριος `machinist' (pap.). -- 4. μηχαν-όεις `full of means, inventive' (S.), -ικός `id., belonging to machines, mechanical', subst. `machinebuilder' (X., Arist.; Chantraine Études 101 a. 141). -- 5. μηχάνωμα (Dor. μα-) n. `apparatus, crane' (Thphr., Delphi; enlarged from μηχανη, Chantraine Form. 187). -- 6. Denomin. μηχανάομαι (-άω), aor. μηχανήσασθαι etc., also with prefix, e.g. ἐπι-, ἀντι-, προσ-, `realize, construct, manufacture artificially, devise (with ruse)' (Il.); from this μηχάν-ημα `invention, apparatus, mechanical device' (Hp., D., trag.), -ησις `id.' (Hp., Plb. ), -ητής m. `inventor of warmaschines' (Sch.), -ητικός `inventive' (X.). -- Besides μῆχαρ n. indecl. `means, tool' (A., Lyc.), μῆχος (Dor. μᾶ-) n. `id.' (Il., also Hdt.), both as opposed to μηχανή dying words without compp. a. abl.
Origin: PG [a word of Pre-Greek origin]
Etymology: Not with Frisk from a heteroclitic *μᾶχαρ, *μάχαν-ος, from which with added -ā (cf. Schwyzer 459) the almost absolute reigning μαχαν-ά, μηχαν-ή arose; accent after the verbal nouna (φυλακ-ή, κομιδ-ή etc.). Beside the r-n-stem as so often an s -stem, μῆχος. -- As cognate are usually with Osthoff PBBeitr. 15, 211 ff. (after Bopp, Pott a.o.) considered some short-vowel verbal forms with accompanying nouns in Germanic and Slavic: Germ., e.g. Goth. mag `can, is able, mag', Slav., e.g. OCS mogǫ, mošti, Russ. mogú, močь `can, be able' with Goth. mahts `power, Macht' etc. = OCS moštь, Russ. močь `id.'. Beside this ti-derivation stands in Germ. a n-formation in OHG magan, megin, OWNo. magn, megin `power, might', which may belong directly to μηχανή. Here also (with v. Windekens Lex. etym.) Toch. A mokats `mighty' (like tsop-ats `great' etc.). -- Diff. Prellwitz (as alternative), Fraenkel Lexis 2, 170 a. Wb. s.v.: to Lith. móku, mokė́ti `can, understand, pay' assuming a IE tenuis asp. kʰ; mag, mogǫ etc. are then classified diff. (to Lith. magù, -ė́ti `please, be pleasant', mė́gstu, mė́gti `love, like' etc.). To connect the last mentioned Lith. words also with μηχανή (W.-Hofmann s. mactus, Vasmer s. mogú) is, apart from the meaning, doubtful already because of the ablaut ē : ā one would have to assume. In 1998, 10f [MKNAW Afd. Lett. 61, 9] I pointed out that in Slavic a laryngeal cannot have been vocalized; so the Germ. and Slavic forms cannot go back to *mh₂gh-. The Greek word then remains isolated. The suffix -αν- is typical for Pre-Greek words; note still that Greek has no forms with *μαχ-. -- From Dor. μαχανά Lat. māchina, from μηχανή Pashto mēčan `handmill' (Morgenstierne Acta Or. 7, 200; 18, 143); on the meaning cf. VLat. māchina also `millstone, handmill', Alb. (through Illyrian) mókërë `millstone'. -- WP. 2, 227, Pok. 695; further W.-Hofmann, Vasmer and Fraenkel (s. above).
Page in Frisk: 2,234-235

Greek-English etymological dictionary (Ελληνικά-Αγγλικά ετυμολογική λεξικό). . 2010.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Look at other dictionaries:

  • μηχανή — contrivance fem nom/voc sg (attic epic ionic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • μηχανή — I Με γενική έννοια μ. είναι κάθε διάταξη κατάλληλη να εκμεταλλεύεται μια ορισμένη μορφή ενέργειας για να επιτελέσει ένα έργο ή για να τη μετατρέψει σε μια άλλη μορφή ενέργειας. Οι μ. που συνήθως ονομάζονται απλές (μοχλός, σκοινί, κεκλιμένο… …   Dictionary of Greek

  • μηχανή — η 1. κάθε συσκευή που εξυπηρετεί τον άνθρωπο στη δουλειά του, κάθε συσκευή που μετασχηματίζει μια ενέργεια σε άλλη μορφή: Ξυριστική μηχανή. 2. «η κρατική μηχανή», το σύνολο των κρατικών υπηρεσιών. 3. μτφ., τέχνασμα, σκευωρία, κόλπο: Μου έστησε… …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • μηχανῇ — μηχανάομαι make by art pres subj mp 2nd sg (doric) μηχανάομαι make by art pres ind mp 2nd sg (doric) μηχανάομαι make by art pres subj mp 2nd sg (epic ionic) μηχανάομαι make by art pres ind mp 2nd sg (epic ionic) μηχανῆι , μηχανεύς contriver masc… …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • μηχανή εσωτερικής καύσης — Μηχανή μετατροπής θερμότητας, η οποία παράγεται από καύση που λαμβάνει χώρα στο εσωτερικό της, σε έργο. Υπάρχουν διάφοροι τρόποι ταξινόμησης των μ.ε.κ. με βάση το καύσιμο που χρησιμοποιούν, τον αριθμό και τη γεωμετρία των κυλίνδρων, τον τύπο και… …   Dictionary of Greek

  • Μηχανῆ — Μηχανεύς contriver masc nom/voc/acc dual Μηχανεύς contriver masc acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • μηχανῆ — μηχανεύς contriver masc nom/voc/acc dual μηχανεύς contriver masc acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • Μηχανῇ — Μηχανῆι , Μηχανεύς contriver masc dat sg (epic ionic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • διατρητική μηχανή — Μηχανή για τη διάτρηση χωμάτων, βράχων, τοίχων κλπ. Ανάλογα με τη μέθοδο διάτρησης διαιρούνται σε κρουστικές και σε περιστροφικές δ.μ. Αντίθετα, αναφορικά με την πηγή ενέργειάς τους, διαιρούνται σε δ.μ. πεπιεσμένου αέρα, νερού υπό πίεση και σε… …   Dictionary of Greek

  • αερόψυκτη μηχανή — Μηχανή εσωτερικής καύσης, που ψύχεται με αέρα κατά την ώρα της λειτουργίας της. Ο κύλινδρος της α.μ. είναι κατασκευασμένος με πολλές πτυχές και εξωτερικά αυλάκια για να έχει μεγάλη ψυχόμενη επιφάνεια. Μέσα από τις πτυχές και τα αυλάκια κυκλοφορεί …   Dictionary of Greek

  • δυναμοηλεκτρική μηχανή — Ηλεκτρική μηχανή επαγωγής, η οποία χρησιμοποιείται για τη μετατροπή της μηχανικής ενέργειας σε ηλεκτρική ενέργεια ή αντίστροφα. Ονομάζεται και δυναμό. Στην πράξη, ωστόσο, o όρος δ.μ. χρησιμοποιείται ειδικά για να υποδείξει μία ηλεκτρική μηχανή, η …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”